سنگ های قیمتی معدنی در صخره سنگ ها و سنگریزه های مشتق از آنها یافت می شوند. صخره سنگ ها خود از یک یا چند کانی تشکیل شده و به سه نوع آتشفشانی، دگرگونی و رسوبی که در چرخه ای مداوم تکرارپذیر هستند تقسیم می شوند. کانی های جواهر ممکن است در صخره سنگ های موجود در سطح زمین و یا در اعماق آن باشند و یا به علت فرسایش از بستر خود جدا شده و به دریاها و دریاچه ها حمل شوند.
مواد معدنی تحت شرایط مختلف و غالبا در پوسته زمین با عمق ۳ تا ۲۵ مایل شکل می گیرند. تنها دو گونه از سنگ های قیمتی (الماس و زبرجد ) در گوشته زمین که ۸۰٪ از حجم زمین را شامل می شود، تشکیل می گردد. گوشته متشکل از سنگ مذاب به نام ماگما به همراه لایه فوقانی جامد است.
سنگ های آتشفشانی (سنگ های آذرین)
سنگ های آتشفشانی و یا همان سنگ های آذرین با انجماد گدازه های آتشفشانی در سطح یا زیر زمین تشکیل می شوند و یا به حالت رسوبی ته نشین می گردند و یا از تجمع سنگ های فرسوده در زیر زمین مدفون می شوند.